Nhận Biết Dấu Hiệu Thừa Kẽm Thường Gặp Và Hướng Xử Lý Kịp Thời
Xem nhanh nội dung bài viết
Kẽm rất cần thiết cho cơ thể nhưng nếu bổ sung quá nhiều lại gây ra những tác hại không ngờ. Vậy những dấu hiệu thừa kẽm ở trẻ sơ sinh và thừa kẽm ở người lớn là gì? Bài viết này dược sĩ của Vivita sẽ giúp mọi người nhận biết sớm các triệu chứng và đưa ra những lời khuyên hữu ích để khắc phục tình trạng này.
Tầm quan trọng của kẽm đối với sức khỏe
Vai trò của kẽm
Kẽm là một khoáng chất vi lượng vô cùng quan trọng đối với cơ thể con người. Nó đóng vai trò như một chất xúc tác cho hàng trăm enzyme, tham gia vào nhiều quá trình sinh học quan trọng.
Một số vai trò nổi bật của kẽm bao gồm:
- Kẽm giúp hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ cơ thể khỏi bị nhiễm trùng và các tác nhân gây bệnh khác.
- Kẽm cần thiết cho sự phát triển của tế bào, đặc biệt là ở trẻ em, giúp trẻ phát triển chiều cao, cân nặng và trí não khỏe mạnh.
- Kẽm cũng tham gia vào quá trình lành thương, giúp vết thương mau lành và giảm sẹo.
- Đóng vai trò quan trọng trong quá trình sinh tinh trùng ở nam giới và rụng trứng ở nữ giới.
Nhu cầu bổ sung kẽm hàng ngày
Nhu cầu kẽm hàng ngày thay đổi tùy thuộc vào độ tuổi, giới tính, tình trạng sức khỏe và các yếu tố khác.Dưới đây là một số mức khuyến nghị chung:
Nhu cầu kẽm hàng ngày ở trẻ em:
- Dưới 7 tháng: Chưa có khuyến nghị cụ thể.
- 7 tháng – 3 tuổi: 3mg/ngày.
- 4 – 8 tuổi: 5mg/ngày.
- 9 – 13 tuổi: 8mg/ngày.
Từ 14 – 18 tuổi:
- Gái: 9mg/ngày.
- Trai: 11mg/ngày.
Người lớn:
Nhu cầu kẽm ở người lớn thường dao động từ 15mg/ngày cho nam và 8mg/ngày cho nữ. Không nên vượt quá 35 – 40 mg/ ngày sẽ gây thừa kẽm.
Phụ nữ mang thai và cho con bú: Nhu cầu kẽm tăng cao hơn so với người bình thường vì vậy mẹ bầu nên bổ sung từ 12 – 13 mg/ngày.
Nhu cầu kẽm theo đối tượng đặc biệt
- Người cao tuổi: Nhu cầu kẽm có thể tăng nhẹ so với người trưởng thành do khả năng hấp thụ giảm.
- Vận động viên: Người tập thể dục cường độ cao có thể cần nhiều kẽm hơn để phục hồi cơ bắp.
Các nguồn bổ sung kẽm hiệu quả
Kẽm có trong nhiều trong các loại thực phẩm từ tự nhiên, dưới đây là một số nguồn giàu kẽm, mọi người có thể tham khảo:
Thực phẩm giàu kẽm:
Đây là cách tự nhiên và an toàn nhất để bổ sung kẽm. Một số thực phẩm giàu kẽm như hàu, tôm, cua, nghêu, sò, thịt đỏ…
Bổ sung kẽm qua thực phẩm chức năng:
Trong trường hợp chế độ ăn không cung cấp đủ kẽm, mọi người có thể tham khảo các loại thực phẩm chức năng chứa kẽm.
Dấu hiệu thừa kẽm ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ
Việc bổ sung kẽm cho trẻ là rất quan trọng, nhưng việc bổ sung quá nhiều lại có thể gây ra những tác dụng phụ không mong muốn. Dưới đây là một số dấu hiệu cho thấy trẻ có thể đang bị thừa kẽm mà các bậc phụ huynh nên theo dõi:
Buồn nôn, nôn mửa
Khi trẻ cơ thể hấp thụ quá nhiều kẽm, một trong những phản ứng tự nhiên đầu tiên là cảm giác buồn nôn và nôn mửa. Đây là cách cơ thể cố gắng loại bỏ lượng kẽm dư thừa.
Nếu trẻ thường xuyên có các triệu chứng này, đặc biệt sau khi bổ sung kẽm, mẹ nên xem xét lại liều lượng và tham khảo ý kiến bác sĩ.
Đau bụng, tiêu chảy
Nếu bé thường xuyên kêu đau bụng và đi ngoài phân lỏng, mẹ nên chú ý. Việc thừa kẽm có thể làm rối loạn hệ tiêu hóa của bé, dẫn đến tình trạng tiêu chảy và đau bụng.
Đắng miệng, chán ăn
Bé lười ăn, kén ăn và thường xuyên kêu miệng đắng? Đây cũng là một trong những dấu hiệu cho thấy bé có thể đang bị thừa kẽm. Khi có quá nhiều kẽm trong cơ thể, vị giác của bé sẽ bị ảnh hưởng, khiến bé cảm thấy mọi thứ đều đắng và mất ngon miệng.
Nồng độ Cholesterol HDL thấp
Đây là một dấu hiệu hơi chuyên môn, nhưng mẹ cũng nên biết. Cholesterol HDL là một loại cholesterol “tốt” có vai trò bảo vệ tim mạch. Khi bé thừa kẽm, nồng độ Cholesterol HDL có thể giảm xuống, tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch sau này.
Trẻ có triệu chứng của cảm cúm
Thừa kẽm có thể khiến bé xuất hiện các triệu chứng giống như bị cảm cúm như sốt, ớn lạnh, ho, nhức đầu và mệt mỏi. Tuy nhiên, đây không phải là cảm cúm thông thường mà là do cơ thể bé đang cố gắng loại bỏ lượng kẽm dư thừa.
Thiếu hụt đồng
Kẽm và đồng là hai khoáng chất có mối quan hệ mật thiết với nhau. Thừa kẽm có thể gây ra tình trạng thiếu hụt đồng, ảnh hưởng đến nhiều chức năng trong cơ thể, đặc biệt là quá trình tạo máu.
Bị bệnh nhiễm trùng
Mặc dù kẽm rất quan trọng cho hệ miễn dịch, nhưng thừa kẽm lại có thể làm suy yếu hệ thống phòng thủ của cơ thể, khiến trẻ dễ bị nhiễm trùng hơn.
Lưu ý: Các dấu hiệu trên không chỉ đặc trưng cho tình trạng thừa kẽm mà còn có thể do nhiều nguyên nhân khác gây ra.
Dấu hiệu thừa kẽm ở mẹ bầu và mẹ bỉm
Mẹ bầu bị nôn nao, buồn nôn
Khi mẹ bầu bổ sung quá nhiều kẽm, một trong những triệu chứng đầu tiên và phổ biến nhất là cảm giác buồn nôn, nôn mửa. Điều này xảy ra do kẽm có thể kích thích niêm mạc dạ dày, gây ra tình trạng khó chịu ở đường tiêu hóa.
Ngoài ra, nồng độ kẽm quá cao trong máu cũng có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh, gây ra cảm giác buồn nôn và chóng mặt.
Rối loạn tiêu hóa
Thừa kẽm cũng có thể gây ra các vấn đề về tiêu hóa khác như tiêu chảy, đau bụng và đầy hơi. Kẽm làm thay đổi cân bằng vi khuẩn đường ruột, gây rối loạn quá trình tiêu hóa thức ăn. Điều này có thể dẫn đến tình trạng tiêu chảy kéo dài, ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và bé.
Thay đổi khẩu vị
Một số mẹ bầu có thể gặp phải tình trạng thay đổi khẩu vị khi thừa kẽm. Họ có thể cảm thấy chán ăn, miệng cảm giác có vị của kim loại, mất cảm giác ngon miệng hoặc thậm chí kén ăn một số loại thực phẩm nhất định.
Dấu hiệu thừa kẽm ở người lớn
Tiêu chảy:
Khi cơ thể hấp thụ quá nhiều kẽm, một trong những phản ứng tự nhiên là kích thích hệ tiêu hóa. Điều này có thể dẫn đến tình trạng tiêu chảy, đặc biệt là khi lượng kẽm dư thừa vượt quá khả năng hấp thụ của cơ thể.
Tiêu chảy thường đi kèm với các triệu chứng khác như đau bụng và cảm giác khó chịu ở vùng bụng.
Đau bụng và khó tiêu:
Đau bụng và khó tiêu cũng là những biểu hiện phổ biến khi cơ thể thừa kẽm. Việc hấp thụ quá nhiều kẽm có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày và ruột, dẫn đến các cơn đau bụng, cảm giác đầy bụng, khó tiêu hóa thức ăn và thậm chí là chán ăn.
Người ớn lạnh, giống triệu chứng của cúm
Một trong những dấu hiệu khá bất ngờ của việc thừa kẽm là các triệu chứng giống như cúm. Việc bổ sung quá nhiều kẽm có thể gây ra tình trạng sốt nhẹ, ớn lạnh, nhức đầu và mệt mỏi.
Thay đổi màu sắc tóc và móng:
Mặc dù ít phổ biến hơn so với các triệu chứng trên, nhưng việc thừa kẽm cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của tóc và móng. Cụ thể, nó có thể làm cho tóc trở nên khô xơ, dễ gãy rụng và móng trở nên giòn, dễ gãy.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng tình trạng này cũng có thể do nhiều nguyên nhân khác gây ra, như chế độ ăn uống không cân đối, thiếu hụt các vitamin và khoáng chất khác.
Cần làm gì khi có dấu hiệu thừa kẽm?
Khi phát hiện các dấu hiệu thừa kẽm, mọi người nên thực hiện các bước sau:
- Việc đầu tiên và quan trọng nhất là ngừng ngay việc bổ sung kẽm dưới mọi hình thức, bao gồm cả thực phẩm chức năng và các loại thuốc chứa kẽm.
- Hạn chế tiêu thụ các thực phẩm có hàm lượng kẽm cao như thịt đỏ, hàu,…
- Tăng cường thực phẩm giàu chất xơ từ rau củ, quả, chất xơ giúp giảm hấp thu kẽm.
- Thăm khám và xét nghiệm, bác sĩ sẽ tiến hành khám lâm sàng và tư vấn cho về các xét nghiệm cần thiết để xác định chính xác tình trạng thừa kẽm và nguyên nhân gây ra.
- Bên cạnh việc điều chỉnh chế độ ăn, cần đảm bảo ngủ đủ giấc, tập thể dục đều đặn để tăng cường sức khỏe tổng thể.
- Không nên kiêng khem quá mức, mặc dù thừa kẽm là không tốt, nhưng thiếu kẽm cũng gây ra nhiều vấn đề sức khỏe. Vì vậy, việc cân bằng lượng kẽm cung cấp cho cơ thể là rất quan trọng.
Trên đây là những thông tin chi tiết về các dấu hiệu thừa kẽm thường gặp và cách xử lý kịp thời. Hy vọng rằng, những thông tin mà dược sĩ của Vivita cung cấp sẽ giúp mọi người có cái nhìn tổng quan hơn về vai trò của kẽm đối với cơ thể và bổ sung kẽm phù hợp.