Mất ngủ kéo dài: Nguyên nhân, tác hại và cách chữa

Trằn trọc suốt đêm, không thể chợp mắt hoặc thức giấc giữa đêm và không thể ngủ lại. Hiểu rõ nguyên nhân, tác hại và cách khắc phục tình trạng này là bước đầu tiên giúp mọi người lấy lại giấc ngủ ngon, sâu và tự nhiên hơn. Vậy nguyên nhân dẫn đến mất ngủ kéo dài do đâu? Tác hại của việc mất ngủ kéo dài ảnh hưởng như thế nào tới sức khỏe?

Mất ngủ kéo dài có nguy hiểm không?

Có! Khi tình trạng mất ngủ diễn ra thường xuyên và kéo dài trong nhiều tuần hoặc thậm chí nhiều tháng, nó có thể gây ra hàng loạt hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe thể chất lẫn tinh thần.

Thiếu ngủ kéo dài dễ dẫn đến suy giảm hệ miễn dịch, tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như tim mạch, tiểu đường, cao huyết áp, và rối loạn chuyển hóa. Bên cạnh đó, não bộ không được nghỉ ngơi đầy đủ sẽ ảnh hưởng đến khả năng ghi nhớ, tập trung và thậm chí gây rối loạn cảm xúc như trầm cảm, lo âu, dễ cáu gắt.

Không những thế, mất ngủ còn là nguyên nhân khiến da xỉn màu, tăng cân không kiểm soát, giảm khả năng tình dục và tăng nguy cơ tai nạn do giảm tỉnh táo khi lái xe hoặc làm việc. Về lâu dài, nó ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và hiệu suất lao động hàng ngày.

Nguyên nhân dẫn đến mất ngủ kéo dài

Việc hiểu rõ nguyên nhân gây mất ngủ giúp chúng ta có hướng điều trị phù hợp, từ đó cải thiện chất lượng giấc ngủ hiệu quả.

Tác dụng phụ của thuốc

Một số loại thuốc điều trị như thuốc chống trầm cảm, thuốc huyết áp, thuốc trị hen suyễn hoặc thuốc giảm đau mãn tính có thể gây ra tác dụng phụ là mất ngủ. Các hoạt chất trong thuốc ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương, khiến não bộ khó thư giãn và không thể chuyển sang trạng thái nghỉ ngơi tự nhiên.

Tuổi tác

Càng lớn tuổi, chất lượng giấc ngủ càng giảm. Người cao tuổi thường ngủ ít hơn, dễ tỉnh giấc và khó quay lại giấc ngủ. Nguyên nhân là do sự thay đổi đồng hồ sinh học, giảm sản xuất melatonin hormone điều hòa giấc ngủ.

Bệnh lý nền

Các bệnh lý mạn tính như viêm khớp, đau dây thần kinh, trào ngược dạ dày thực quản (GERD) hoặc bệnh tim mạch đều có thể khiến người bệnh mất ngủ kéo dài. Đau nhức cơ thể, khó thở hay cảm giác khó chịu trong cơ thể làm cho người bệnh không thể ngủ sâu giấc.

Rối loạn tâm lý

Căng thẳng, lo âu, trầm cảm hay rối loạn lo âu lan tỏa (GAD) là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây mất ngủ. Những suy nghĩ tiêu cực, lo toan cuộc sống khiến đầu óc luôn trong trạng thái cảnh giác, không thể thư giãn hoàn toàn để chìm vào giấc ngủ.

Cách chữa mất ngủ kéo dài

Điều trị mất ngủ kéo dài đòi hỏi một quá trình kiên trì và khoa học, từ thay đổi lối sống đến can thiệp y tế khi cần thiết. Tùy thuộc vào nguyên nhân cụ thể, mọi người có thể áp dụng một hoặc kết hợp nhiều phương pháp dưới đây.

Thay đổi lối sống

Lối sống lành mạnh là nền tảng giúp cải thiện giấc ngủ. Một số gợi ý bao gồm:

• Thiết lập giờ ngủ cố định mỗi ngày, kể cả ngày cuối tuần.
• Tránh sử dụng thiết bị điện tử ít nhất 1 giờ trước khi ngủ.
• Hạn chế cà phê, rượu và thuốc lá những chất gây kích thích thần kinh.
• Tập thể dục nhẹ như yoga, đi bộ hoặc thiền định vào buổi chiều.
• Tạo không gian phòng ngủ yên tĩnh, tối và mát mẻ.

Sử dụng thực phẩm chức năng

Nhiều người tìm đến thực phẩm chức năng hỗ trợ giấc ngủ chứa các thành phần tự nhiên như melatonin, L-theanine, chiết xuất hoa cúc, valerian root hoặc magnesium để cải thiện chất lượng giấc ngủ. Tuy nhiên, cần lưu ý chọn sản phẩm uy tín, có kiểm định rõ ràng và nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng.

Thăm khám bác sĩ

Khi mất ngủ kéo dài trên 4 tuần, mọi người nên đến các cơ sở y tế chuyên khoa thần kinh hoặc tâm thần kinh để được chẩn đoán chính xác nguyên nhân. Có thể sẽ cần thực hiện các xét nghiệm giấc ngủ chuyên sâu hoặc dùng thuốc theo chỉ định. Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc an thần hay thuốc ngủ khi chưa có sự hướng dẫn của chuyên gia y tế.

Các câu hỏi thường gặp khi mất ngủ kéo dài

Khi mất ngủ diễn ra liên tục và kéo dài, người bệnh thường có nhiều băn khoăn và lo lắng. Dưới đây là những câu hỏi phổ biến nhất liên quan đến tình trạng này cùng với giải đáp chi tiết, dễ hiểu và đáng tin cậy.

Mất ngủ kéo dài bao lâu thì nghiêm trọng?

Theo các chuyên gia y học giấc ngủ, nếu mất ngủ ít nhất 3 đêm mỗi tuần và kéo dài trên 1 tháng, thì đây được xem là mất ngủ mãn tính một tình trạng cần can thiệp y tế nghiêm túc. Trong giai đoạn đầu, nhiều người thường chủ quan hoặc chỉ tìm cách ngủ tạm bằng thuốc không kê đơn, nhưng nếu không xử lý tận gốc, vấn đề sẽ ngày càng trở nên phức tạp.

Dấu hiệu cho thấy mất ngủ đã trở nên nghiêm trọng gồm:

• Mệt mỏi kéo dài vào ban ngày.
• Giảm khả năng tập trung, ghi nhớ.
• Dễ cáu gắt, trầm cảm hoặc lo âu.
• Cần dựa vào thuốc ngủ để ngủ mỗi đêm.

Nếu nhận thấy những biểu hiện trên, đừng chờ đợi lâu hơn hãy tìm đến bác sĩ để có phương pháp điều trị hiệu quả và an toàn.

Mất ngủ kéo dài có chữa được không?

Có, tin tốt là càng phát hiện sớm, khả năng điều trị dứt điểm càng cao nếu hiểu rõ nguyên nhân và có hướng xử lý phù hợp. Tùy theo từng trường hợp, các phương pháp điều trị có thể bao gồm:

• Thay đổi lối sống và vệ sinh giấc ngủ đúng cách.
• Sử dụng thực phẩm chức năng hỗ trợ từ thiên nhiên như melatonin, L-theanine, hoặc chiết xuất hoa cúc.
• Điều trị tâm lý hành vi (CBT-i) nếu mất ngủ do căng thẳng, lo âu kéo dài.
• Sử dụng thuốc ngủ theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa thần kinh hoặc tâm thần kinh, tránh lạm dụng thuốc không kê đơn.

Việc kiên trì, kết hợp giữa điều chỉnh lối sống và hỗ trợ y tế sẽ giúp bạn dần lấy lại giấc ngủ sâu, chất lượng.

Mất ngủ kéo dài khám ở đâu?

Hiện nay có nhiều bệnh viện và phòng khám chuyên khoa điều trị mất ngủ uy tín trên toàn quốc. Mọi người có thể lựa chọn khám tại:

• Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM – Chuyên khoa Tâm thần kinh.
• Bệnh viện Tâm thần Trung ương 1 (Hà Nội) – Trung tâm chuyên sâu về rối loạn giấc ngủ và tâm lý.
• Viện Sức khỏe Tâm thần – Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) – Nơi tập trung đội ngũ chuyên gia đầu ngành.
• Các phòng khám tư nhân chuyên về giấc ngủ, có dịch vụ kiểm tra giấc ngủ qua máy polysomnography.
• Ngoài ra, các bệnh viện đa khoa lớn như Vinmec, Hoàn Mỹ, FV… cũng có đơn vị thần kinh, tâm lý chuyên khám và điều trị mất ngủ.

Mọi người nên đặt lịch hẹn trước, mang theo các thông tin liên quan như thời gian mất ngủ, biểu hiện đi kèm, danh sách thuốc đang dùng để giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác hơn.

Kết luận

Mất ngủ kéo dài không chỉ làm hao mòn sức khỏe mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống và tinh thần mỗi ngày. Việc điều chỉnh lối sống, giữ tinh thần thoải mái và thăm khám bác sĩ kịp thời là những bước quan trọng giúp mọi người lấy lại giấc ngủ tự nhiên và sâu giấc.

Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, việc bổ sung thực phẩm chức năng hỗ trợ giấc ngủ từ các thành phần tự nhiên như melatonin, L-theanine, hoặc các chiết xuất thảo dược an toàn cũng là một giải pháp hữu ích, nhẹ nhàng và ít gây tác dụng phụ.

Nếu mọi người đang tìm kiếm sản phẩm hỗ trợ uy tín, hãy tham khảo và mua sắm tại nhà thuốc Vivita – một địa chỉ đáng tin cậy với đa dạng các dòng thực phẩm chức năng chính hãng, được tư vấn bởi đội ngũ dược sĩ chuyên môn. Mỗi sản phẩm đều được kiểm định rõ ràng, đảm bảo chất lượng và phù hợp với nhu cầu cải thiện giấc ngủ cho từng đối tượng.

Qua bài viết trên, Vivita đã giúp mọi người giải đáp thắc mắc về vấn đề “Mất ngủ kéo dài phải làm sao? Đồng thời cung cấp các cách chữa mất ngủ kéo dài khoa học. Hy vọng rằng, những chia sẻ này sẽ giúp mọi người có cái nhìn toàn diện và chủ động hơn trong việc chăm sóc giấc ngủ của mình.