Mẹ bầu mất ngủ 3 tháng đầu có ảnh hưởng đến thai nhi không?
Xem nhanh nội dung bài viết
Mẹ bầu mất ngủ 3 tháng đầu là một trong những vấn đề phổ biến khiến nhiều thai phụ hoang mang và lo lắng. Cơ thể thay đổi, ốm nghén kéo dài, đi tiểu nhiều lần trong đêm… tất cả đều góp phần làm giấc ngủ bị gián đoạn. Vậy mất ngủ khi mang thai giai đoạn đầu có đáng lo không? Làm thế nào để cải thiện giấc ngủ an toàn cho mẹ và bé? Cùng dược sĩ Vivita giải đáp trong bài viết sau!
Tại sao mẹ bầu thường mất ngủ trong 3 tháng đầu?
Thay đổi nội tiết tố ảnh hưởng đến giấc ngủ
Ngay khi mang thai, cơ thể mẹ bầu bắt đầu sản sinh một lượng lớn hormone Progesterone và Estrogen – hai nội tiết tố đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì thai kỳ. Tuy nhiên, sự gia tăng đột ngột này lại khiến cơ thể mất cân bằng sinh học, đặc biệt là ảnh hưởng trực tiếp đến chu kỳ giấc ngủ tự nhiên.

Progesterone có xu hướng gây buồn ngủ vào ban ngày nhưng lại khiến giấc ngủ ban đêm chập chờn, khó sâu giấc. Đồng thời, hormone này cũng khiến thân nhiệt tăng nhẹ, góp phần tạo cảm giác bức bối và khó chịu khi nằm ngủ, đặc biệt là trong môi trường thiếu thông thoáng.
Ngoài ra, sự thay đổi nội tiết tố còn ảnh hưởng đến tâm trạng, khiến mẹ bầu khó thư giãn khi lên giường. Sự căng thẳng nội sinh này làm giấc ngủ không còn là điều dễ dàng như trước khi mang thai.
Buồn nôn, nôn mửa và ốm nghén
Ốm nghén là hiện tượng phổ biến trong tam cá nguyệt đầu tiên, xảy ra ở hơn 70% mẹ bầu, đặc biệt là vào sáng sớm hoặc giữa đêm khuya. Cảm giác buồn nôn liên tục, cộng thêm việc nôn mửa khi bụng rỗng, khiến giấc ngủ ban đêm bị gián đoạn nghiêm trọng.

Không chỉ đơn giản là khó chịu ở dạ dày, ốm nghén còn đi kèm với tình trạng hạ đường huyết, gây mệt lả, bồn chồn và lo âu. Mẹ bầu dù mệt mỏi nhưng vẫn khó đi vào giấc ngủ sâu vì cơ thể luôn trong trạng thái “bị quấy rối”.
Thậm chí, một số thai phụ phải thức giấc giữa đêm để ăn nhẹ nhằm xoa dịu cơn buồn nôn, điều này làm rối loạn nhịp sinh học, phá vỡ chu trình ngủ, thức và kéo dài cảm giác mất ngủ suốt nhiều đêm liền.
Căng thẳng và lo lắng về thai kỳ
Không ít mẹ bầu, đặc biệt là mang thai lần đầu, phải đối mặt với cảm xúc lo lắng triền miên: Từ việc thai nhi có phát triển bình thường không, đến áp lực tài chính, sợ hãi quá trình sinh nở. Những mối bận tâm này thường âm thầm “len lỏi” vào ban đêm, thời điểm tâm trí trống rỗng dễ suy nghĩ lan man.

Căng thẳng không chỉ làm tâm trí quay cuồng mà còn làm tăng nồng độ Cortisol – hormone stress trong máu, từ đó ức chế Melatonin, loại hormone giúp cơ thể điều chỉnh giấc ngủ. Khi stress kéo dài, giấc ngủ trở nên khó đến, thậm chí xuất hiện tình trạng trằn trọc, tỉnh giấc nhiều lần trong đêm.
Nhiều mẹ bầu còn rơi vào trạng thái lo âu đến mức phải dùng thuốc an thần mà không có chỉ định của bác sĩ, gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới cả mẹ và thai nhi. Do đó, kiểm soát tinh thần trong giai đoạn đầu thai kỳ là chìa khóa để đảm bảo giấc ngủ an toàn và trọn vẹn.
Tăng tần suất đi tiểu đêm
Ngay từ những tuần đầu mang thai, tử cung bắt đầu to dần và tạo áp lực lên bàng quang – cơ quan chịu trách nhiệm chứa nước tiểu. Cùng lúc đó, thận của mẹ hoạt động tích cực hơn để lọc máu và đào thải chất độc, khiến lượng nước tiểu sản xuất nhiều hơn bình thường.

Hệ quả là mẹ bầu phải thức dậy 2 – 4 lần mỗi đêm để đi vệ sinh. Việc gián đoạn giấc ngủ như vậy không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi vào sáng hôm sau, mà còn gây khó khăn trong việc quay lại trạng thái ngủ sâu.
Thêm vào đó, sự thay đổi hormone còn ảnh hưởng đến phản xạ bàng quang, khiến cảm giác buồn tiểu đến sớm hơn, dù lượng nước tiểu chưa nhiều. Điều này làm mẹ bầu luôn trong tình trạng “nửa tỉnh nửa mê”, kéo dài cảm giác mất ngủ xuyên suốt tam cá nguyệt đầu tiên.
Mẹ bầu mất ngủ 3 tháng đầu ảnh hưởng tới thai nhi không?
Tin vui là trong hầu hết các trường hợp, việc mất ngủ ở 3 tháng đầu thai kỳ không trực tiếp gây hại đến sự phát triển của thai nhi. Thai nhi vẫn tiếp tục lớn lên và hoàn thiện các cơ quan quan trọng ngay cả khi mẹ có giấc ngủ ngắt quãng hoặc ngủ không sâu. Tuy nhiên, điều đáng lưu tâm chính là sức khỏe thể chất và tinh thần của mẹ, yếu tố gián tiếp nhưng cực kỳ quan trọng ảnh hưởng đến sự phát triển bào thai.

Mất ngủ kéo dài có thể khiến mẹ bầu rơi vào trạng thái mệt mỏi mạn tính, dẫn đến rối loạn cảm xúc, mất cân bằng hormone và suy giảm hệ miễn dịch. Tất cả những yếu tố này đều làm tăng nguy cơ gặp phải các biến chứng như tiểu đường thai kỳ, tiền sản giật hoặc huyết áp cao trong tam cá nguyệt sau.
Ngoài ra, thiếu ngủ cũng có liên quan mật thiết đến tình trạng căng thẳng và nguy cơ trầm cảm trong thai kỳ, những vấn đề có thể ảnh hưởng gián tiếp đến em bé qua nhau thai hoặc trong quá trình chăm sóc sau sinh.
Một điều đáng chú ý là nếu tình trạng mất ngủ đi kèm với hiện tượng rối loạn hô hấp khi ngủ như ngáy to, ngừng thở trong lúc ngủ, thì nguy cơ gặp biến chứng nghiêm trọng như sảy thai hoặc sinh non sẽ tăng lên. Vì vậy, dù mất ngủ không phải là mối nguy cấp tính cho thai nhi, mẹ bầu vẫn cần chú ý điều chỉnh lối sống, cải thiện giấc ngủ để đảm bảo sức khỏe toàn diện cho cả hai mẹ con.
Giải pháp cải thiện giấc ngủ cho mẹ bầu trong 3 tháng đầu
Thiết lập thói quen ngủ lành mạnh
Một giấc ngủ ngon bắt đầu từ thói quen hàng ngày. Với mẹ bầu trong 3 tháng đầu thai kỳ, điều quan trọng là tạo dựng một lịch trình ngủ ổn định: Đi ngủ và thức dậy vào cùng một giờ mỗi ngày, kể cả cuối tuần. Tránh xa ánh sáng xanh từ điện thoại, máy tính hay tivi ít nhất 1 giờ trước khi ngủ để cơ thể có đủ thời gian sản sinh Melatonin – hormone tự nhiên điều hòa giấc ngủ.

Thay vào đó, hãy dành thời gian cho các hoạt động giúp thư giãn như đọc sách giấy, viết nhật ký cảm xúc hoặc thực hiện các động tác thở sâu đều đặn. Đây là những thói quen nhỏ nhưng mang lại hiệu quả lớn trong việc đưa cơ thể vào trạng thái nghỉ ngơi tự nhiên, đặc biệt là trong giai đoạn mang thai nhạy cảm.
Chế độ ăn uống hỗ trợ giấc ngủ
Ăn đúng cách không chỉ giúp cung cấp dưỡng chất cho thai nhi mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng giấc ngủ của mẹ bầu. Thay vì ăn ba bữa lớn, mẹ nên chia nhỏ thành nhiều bữa để giữ đường huyết ổn định và hạn chế triệu chứng buồn nôn, đầy hơi. Một bữa ăn nhẹ vào buổi tối với bánh quy lúa mạch hoặc ly sữa ấm có thể giúp mẹ thư giãn và ngủ ngon hơn.

Hạn chế caffeine, trà đặc hoặc socola vào buổi chiều tối để tránh tình trạng khó ngủ hoặc tỉnh giấc giữa đêm. Đồng thời, mẹ nên cân nhắc giảm ăn thức ăn cay nóng và dầu mỡ vào buổi tối để phòng tránh trào ngược dạ dày, tình trạng thường gặp trong thai kỳ khiến mẹ trằn trọc khó ngủ.
Tư thế ngủ và sử dụng gối bà bầu
Trong tam cá nguyệt đầu tiên, mẹ bầu vẫn có thể nằm ở tư thế quen thuộc. Tuy nhiên, nên bắt đầu tập thói quen ngủ nghiêng, đặc biệt là nghiêng về bên trái, để chuẩn bị cho những tháng giữa và cuối thai kỳ. Tư thế này giúp tối ưu lưu lượng máu đến thai nhi, giảm áp lực lên gan và tĩnh mạch chủ dưới.

Để hỗ trợ tư thế nằm nghiêng, mẹ có thể sử dụng gối bà bầu. Gối chữ U hoặc gối ôm dài được thiết kế để nâng đỡ phần bụng, lưng và đầu gối, giúp mẹ duy trì tư thế thoải mái suốt đêm, từ đó giảm cảm giác đau lưng và chuột rút.
Thư giãn bằng yoga, thiền và âm nhạc nhẹ
Nếu căng thẳng, lo lắng là “kẻ thù” khiến mẹ mất ngủ, thì yoga và thiền chính là “liều thuốc an thần” tự nhiên. Chỉ với 15 – 30 phút mỗi ngày tập các động tác yoga nhẹ nhàng hoặc ngồi thiền với hơi thở sâu đều, mẹ bầu có thể cảm nhận được sự thay đổi rõ rệt trong tinh thần, từ đó tạo tiền đề cho một giấc ngủ sâu.

Ngoài ra, âm nhạc nhẹ với nhịp điệu chậm rãi, êm ái như tiếng suối chảy, piano cổ điển hoặc sóng biển có thể làm dịu hệ thần kinh, xua tan cảm giác bồn chồn khi đêm xuống. Kết hợp nghe nhạc cùng ánh đèn ngủ vàng dịu nhẹ sẽ tạo nên không gian thư giãn hoàn hảo cho mẹ nghỉ ngơi.
Thức uống giúp mẹ bầu dễ ngủ
Một số loại thức uống tự nhiên, lành tính có thể hỗ trợ mẹ bầu cải thiện giấc ngủ hiệu quả. Tiêu biểu như:
- Sữa ấm: Cung cấp Tryptophan – một axit amin giúp cơ thể sản sinh serotonin và melatonin hỗ trợ giấc ngủ.
- Trà hoa cúc (loại dành riêng cho bà bầu): Có tác dụng làm dịu thần kinh, giảm lo âu và dễ ngủ hơn.
- Nước ấm pha mật ong: Không chỉ tốt cho hệ tiêu hóa mà còn làm dịu cảm giác khó chịu ở cổ họng vào buổi tối, hỗ trợ ngủ sâu hơn.
- Nước ép cherry chua: Là nguồn melatonin tự nhiên, tuy nhiên cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thường xuyên.
*Lưu ý: Mẹ nên uống các loại thức uống này trước giờ ngủ ít nhất 1 tiếng để hạn chế tiểu đêm.
Bài viết trên đây, Vivita.vn đã đã giúp người đọc giải đáp thắc mắc mẹ bầu mất ngủ 3 tháng đầu có ảnh hưởng đến thai nhi hay không và gợi ý một số giải pháp giúp mẹ bầu cải thiện giấc ngủ. Nếu còn điều gì băn khoăn, mẹ bầu hãy nhanh tay liên hệ hotline 1900 2061 của Vivita để được đội ngũ dược sĩ tư vấn cụ thể hơn nhé.