Đau thần kinh tọa nên kiêng ăn gì là tốt?

QC

Đau thần kinh tọa là gì?

Bệnh đau thần kinh tọa là một bệnh lý xương khớp trong đó tình trạng đau thắt lưng xuất hiện thường xuyên do dây thần kinh tọa bị tổn thương hoặc bị chèn ép. Dây thần kinh toạ là dây thần kinh lớn và dài nhất cơ thể, nó chạy dọc từ sau lưng dưới tới mặt sau của hai chân. Dây thần kinh toạ chi phối hoạt động của cả lưng và chân.

Đau thần kinh tọa sẽ kèm theo hội chứng đau dọc đường đi của dây thần kinh tọa, với các biểu hiện cụ thể là: 

• Cơn đau từ phần thắt lưng lan tỏa xuống mông và cẳng chân
• Cảm giác đau nhẹ râm ran như kiến bò, kim châm nhưng cũng có thể nhói đau hoặc đau thần kinh tọa dữ dội như điện giật
• Cảm giác tê cứng, ngứa râm ran, yếu cơ, co cứng cột sống lưng vào buổi sáng
• Dáng đi tập tễnh, cúi, gập, ngửa người khó khăn
• Đau khi đi đại tiểu tiện, đau hạ bộ 

Các cách chẩn đoán thần kinh toạ

• Chụp X-Quang thường: có khả năng phát hiện các tình trạng hẹp đĩa đệm, hở đĩa đệm, xẹp đĩa đệm thông qua hình ảnh.
• Chụp X-Quang có cản quang: áp dụng khi nghi ngờ đau thần kinh tọa do khối u gây ra.
• Chụp CT scan hoặc MRI: Định vị được vị trí thoát vị đĩa đệm cùng các tổn thương dây thần kinh.
• Điện cơ đồ: Hỗ trợ đánh giá đúng mức độ tổn thương các rễ thần kinh trong trường hợp đau thắt lưng hông, trong đó có dây thần kinh tọa.
• Xét nghiệm sinh hóa – tế bào: bao gồm xét nghiệm nước tiểu, xét nghiệm máu… để xác định được chính xác các vấn đề liên quan đến dây thần kinh toạ.

Đau thần kinh tọa nên kiêng ăn gì là tốt?

Thịt đỏ

Bệnh nhân bị đau thần kinh toạ sẽ bị giảm khả năng lưu thông máu đến chân dẫn đến thường xuyên bị đau và tê. Trong thời gian dài có thể dẫn đến teo cơ. Thịt đỏ có tác dụng thúc đẩy quá trình này nhanh hơn và còn gây ra các cơn đau dữ dội hơn. Vì vậy, bệnh nhân bị đau thần kinh toạ cần hạn chế tối đa lượng thịt đỏ trong thực đơn ăn uống hàng ngày, bao gồm thịt bò, dê và trâu.

Các chất kích thích

Rượu, bia, thuốc lá là các chất cấm kỵ với người bị đau thần kinh tọa. Đối với người khoẻ mạnh, các chất kích thích này sẽ làm tăng nguy cơ các bệnh về viêm khớp, viêm khớp dạng thấp, bệnh gout…. Trong khi đó, đối với bệnh nhân xương khớp nói chung và bệnh nhân đau thần kinh toạ nói riêng, việc sử dụng các chất kích thích sẽ khiến bệnh tiến triển trầm trọng hơn và làm chậm kết quả của quá trình điều trị.

Cà phê cũng được đánh giá là một chất kích thích bởi có chứa thành phần cafein gây mất ngủ. Các bệnh nhân đang bị những cơn đau hành hạ hàng đêm thì không nên sử dụng cà phê,  khiến bệnh nhân càng không thể có được một giấc ngủ ngon.

Các loại hạt tinh chế

Một chế độ dinh dưỡng nghèo nàn hay quá nhiều chất cũng đều ảnh hưởng không tốt đến bệnh. Các vitamin nhóm B được các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì sự khỏe mạnh của các dây thần kinh, hỗ trợ rất tốt cho người bệnh đau thần kinh toạ. Tuy nhiên, quá trình tinh chế các loại hạt sẽ làm mất đi lượng vitamin B tự nhiên có trong cơ thể. Vì vậy, người bệnh cần ưu tiên sử dụng các loại hạt ở dạng thô thay vì dạng đóng gói. 

Đồ ăn chế biến sẵn

Các loại thức ăn chế biến sẵn như xúc xích, đồ hộp, thức ăn nhanh trong quán, đồ ăn được chế biến sẵn bán ngoài trời, nem chua, phô mai que, khoai tây chiên…. Các loại đồ ăn này tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây bệnh ở người cũng như giảm khả năng hồi phục của bệnh nhân mắc bệnh xương khớp.

Trong thức ăn chế biến sẵn có chứa khá nhiều dầu mỡ đã qua sử dụng. Khi dung nạp vào cơ thể, các thực phẩm này làm tăng lượng chất béo có hại, tăng cholesterol trong máu. Từ đó làm tăng nguy cơ tắc nghẽn mạch máu. Hệ quả làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch và đột quỵ, nhồi máu cơ tim.

Việc hạn chế sử dụng các loại thực phẩm này sẽ giúp máu tuần hoàn trong cơ thể tốt hơn, hỗ trợ quá trình hồi phục của người bệnh đau thần kinh toạ.

Thức ăn chứa nhiều muối

Muối là gia vị làm món ăn thêm hương vị và đậm đà, hấp dẫn hơn. Tuy nhiên, theo một số nghiên cứu cho thấy, người bị đau thần kinh tọa không nên sử dụng thực phẩm chứa nhiều muối. Nguyên nhân là vì việc dung nạp quá nhiều muối sẽ khiến hệ thống thần kinh bị trì trệ, kém hoạt động từ đó dẫn đến các cơn đau do đau thần kinh tọa diễn ra ngày càng dữ dội hơn.

Một số thực phẩm chứa nhiều muối như:

• Dưa muối
• Cá, thịt hun khói
• Thực phẩm chế biến sẵn
• Sản phẩm đồ hộp

Chất béo bão hòa

Chất béo bão hòa cũng là một trong những chất làm gia tăng tình trạng viêm, do đó cần được khống chế ở mức thấp hơn 7% trong tổng lượng calo hàng ngày người bệnh dung nạp vào cơ thể. Các thực phẩm có chứa loại chất béo này chủ yếu là các loại thịt đỏ như thịt bò, thịt trâu, thịt chế biến sẵn, thịt và da gia cầm, đồ ăn có hàm lượng chất béo cao, đồ ăn chiên rán, lòng đỏ trứng. Người bệnh nên ưu tiên dung nạp chất béo bão hòa an toàn từ acid béo omega-3 có trong cá hồi, cá thu, hạt lanh, quả óc chó…thay vì các thực phẩm trên.

Hải sản

Hải sản chứa lượng lớn canxi là thành phần cấu tạo nên xương. Tuy nhiên, nếu dung nạp quá nhiều thực phẩm chứa canxi sẽ kích thích mọc nhiều gai xương dẫn đến tình trạng đau nhức ngày càng tăng. Không những thế, việc này còn có thể gây viêm nhiễm và khiến cho bệnh tiến triển tiêu cực hơn. 

Thực phẩm nhiều đạm

Chất đạm là chất cần thiết cho cơ thể, tuy nhiên nếu bạn dung nạp quá nhiều sẽ gây ra nguy cơ thừa đạm. Lượng đạm bị thừa ra không thể tiêu hóa hết được sẽ tích tụ trong các khớp xương và cơ của bạn, từ đó gây ra các cơn đau. Đồng thời, việc tích tụ đạm làm các khớp bị sưng tấy, đau đớn. Đây là dấu hiệu của bệnh Gout, bệnh cực kỳ nguy hiểm cho người mắc bệnh xương khớp nói chung. Vì vậy, người bệnh xương khớp nói chung và đau thần kinh toạ nói riêng cần kiểm soát được lượng đạm dung nạp vào cơ thể mỗi ngày. 

Đường phụ gia

Đường tuy không có giá trị dinh dưỡng cao nhưng lại chiếm hàm lượng calo lớn và tác động trực tiếp đến đường huyết của cơ thể. Đường sau khi dung nạp vào cơ thể làm gia tăng tình trạng viêm do chúng chiếm chỗ của các loại thức ăn có lợi và có tác dụng giảm đau, kháng viêm như rau và hoa quả tươi. Các loại thực phẩm chứa đường mà người bệnh xương khớp nên hạn chế: các loại nước ngọt, đồ uống đóng hộp, kẹo, kem, bánh quy, bánh ngọt…

Các cách phòng ngừa đau thần kinh tọa

Dù rất khó để có thể kiểm soát được các cơn đau thần kinh tọa nhưng người bệnh có thể áp dụng những biện pháp dưới đây để phòng ngừa bệnh:

• Tập thể dục, thể thao đều đặn.
• Duy trì tư thế tốt trong mọi hoạt động: làm việc, sinh hoạt, di chuyển,….
• Uốn cong ở đầu gối khi nâng vật nặng.
• Hạn chế mang vác đồ nặng, quá sức.
• Xây dựng chế độ ăn uống hợp lí, bổ sung thêm các loại dinh dưỡng tốt cho xương khớp trong đó có các vitamin nhóm B, vitamin C,…

Trên đây là tất tần tật về các loại thực phẩm mà bệnh nhân đau thần kinh toạ cần tránh xa. Hy vọng bài viết sẽ giúp bạn đọc có thêm kiến thức để xây dựng được chế độ dinh dưỡng hàng ngày hợp lí cho bản thân và gia đình, hỗ trợ phòng ngừa và điều trị các bệnh lý xương khớp nói chung và bệnh đau thần kinh toạ nói riêng.