[Giải đáp] Uống sắt bao lâu thì ngưng? Cách uống hiệu quả

Sắt là khoáng chất thiết yếu giúp vận chuyển oxy và duy trì năng lượng cho cơ thể. Thiếu sắt dễ dẫn đến mệt mỏi, hoa mắt và thiếu máu nghiêm trọng. Tuy nhiên, việc bổ sung sắt cần có thời gian và liều lượng hợp lý để đạt hiệu quả. Vậy uống sắt bao lâu thì ngưng là tốt nhất? Cùng dược sĩ Vivita tìm hiểu ngay trong bài viết này nhé.

Vai trò của sắt trong cơ thể

Sắt là khoáng chất thiết yếu, giữ vai trò trung tâm trong quá trình tạo máu và duy trì năng lượng cho cơ thể. Dù chỉ chiếm một lượng nhỏ, nhưng sắt lại ảnh hưởng đến hầu hết các hoạt động sống: từ hô hấp tế bào, trao đổi chất, cho đến chức năng thần kinh… Việc bổ sung sắt đúng cách không chỉ giúp cơ thể khỏe mạnh mà còn góp phần phòng ngừa nhiều rối loạn nghiêm trọng.

Vai trò của sắt trong cơ thể:

• Tăng cường vận chuyển oxy: Sắt là thành phần cốt lõi của hemoglobin – phân tử giúp hồng cầu mang oxy đi khắp cơ thể. Khi thiếu sắt, lượng oxy cung cấp cho mô và cơ quan bị giảm, khiến cơ thể mệt mỏi và suy nhược.
• Hỗ trợ hoạt động cơ bắp: Sắt tham gia cấu tạo myoglobin – protein dự trữ và vận chuyển oxy trong cơ bắp. Điều này giúp cơ thể duy trì sức bền, giảm tình trạng đau mỏi và hỗ trợ phục hồi sau vận động.
• Thúc đẩy hệ miễn dịch khỏe mạnh: Sắt giúp các tế bào miễn dịch hoạt động hiệu quả, tăng khả năng tiêu diệt vi khuẩn và virus. Người thiếu sắt thường dễ mắc bệnh hơn và mất nhiều thời gian để hồi phục.
• Hỗ trợ phát triển não bộ: Sắt đóng vai trò quan trọng trong quá trình hình thành myelin và dẫn truyền thần kinh. Đặc biệt ở trẻ nhỏ, thiếu sắt có thể làm giảm khả năng tập trung, học hỏi và ghi nhớ.
• Góp phần duy trì sức khỏe tổng thể: Sắt tham gia vào quá trình sản xuất năng lượng, điều hòa thân nhiệt và tổng hợp DNA. Nhờ đó, cơ thể duy trì sự dẻo dai, tăng hiệu suất làm việc và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Uống sắt bao lâu thì ngưng?

Việc bổ sung sắt không thể thực hiện một cách tùy tiện hay kéo dài tùy ý, bởi cơ thể chỉ hấp thu và sử dụng sắt trong một giới hạn nhất định. Uống sắt bao lâu thì ngưng phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe, nguyên nhân thiếu sắt, cũng như độ tuổi và giới tính của từng người. Việc tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ là yếu tố quan trọng giúp đạt hiệu quả tối ưu, đồng thời tránh nguy cơ thừa sắt gây hại cho gan và tim mạch.

Người thiếu máu do thiếu sắt

Đối tượng này thường được chỉ định uống viên sắt hàng ngày trong khoảng 3 tháng liên tục, ngay cả khi các triệu chứng mệt mỏi, chóng mặt đã cải thiện. Mục đích là để bù đắp lượng sắt dự trữ trong tủy xương và ngăn ngừa tái thiếu máu. Tuy nhiên, thời gian điều trị có thể kéo dài hơn tùy theo kết quả xét nghiệm ferritin máu.

Phụ nữ mang thai và sau sinh

Ở giai đoạn này, thể tích máu tăng khoảng 50% so với bình thường nên nhu cầu sắt cũng cao hơn. Các chuyên gia khuyến nghị nên bổ sung sắt đều đặn trước khi mang thai, trong suốt thai kỳ và ít nhất 1 – 3 tháng sau sinh để phục hồi dự trữ sắt và hỗ trợ tạo sữa.

Trẻ em và thanh thiếu niên

Việc bổ sung sắt cho trẻ cần dựa trên độ tuổi và nhu cầu phát triển. Trẻ 9 tháng tuổi cần khoảng 11mg sắt/ngày, trẻ 1 – 3 tuổi là 7mg/ngày, trong khi thiếu niên 14 – 18 tuổi cần từ 11 – 15mg/ngày. Nếu bé được chẩn đoán thiếu sắt, bác sĩ sẽ chỉ định thời gian uống cụ thể, thường kéo dài 2 – 3 tháng, kèm theo chế độ ăn giàu sắt.

Người trưởng thành

• Phụ nữ từ 19 – 50 tuổi: nên bổ sung khoảng 18mg sắt mỗi ngày, đặc biệt trong giai đoạn hành kinh. Sau tuổi 50, nhu cầu giảm còn 8mg/ngày.
• Nam giới trưởng thành: chỉ cần 8mg sắt/ngày, và không nên tự ý kéo dài thời gian uống nếu không có dấu hiệu thiếu máu.

Cách uống sắt đạt hiệu quả cao 

Để việc bổ sung sắt mang lại hiệu quả tối ưu, cần chú ý không chỉ đến liều lượng mà còn cả thời điểm và cách uống. Sắt được hấp thu tốt nhất khi dạ dày trống rỗng, vì vậy thời điểm lý tưởng là buổi sáng, trước bữa ăn khoảng 30 – 60 phút hoặc sau bữa ăn ít nhất 2 giờ. Đây là lúc nồng độ axit trong dạ dày cao, giúp sắt chuyển hóa dễ dàng hơn và tăng khả năng hấp thu vào máu.

Tuy nhiên, một số người có thể gặp phải cảm giác buồn nôn, khó tiêu hoặc đau dạ dày khi uống sắt lúc đói. Trong trường hợp này, bạn có thể uống sắt sau bữa ăn nhẹ để giảm kích ứng, hoặc chia nhỏ liều uống trong ngày. Ngoài ra, nên dùng viên sắt cùng một ly nước cam hoặc thực phẩm giàu vitamin C để tăng hấp thu, bởi vitamin C có khả năng chuyển sắt từ dạng khó hấp thu sang dạng dễ hấp thu.

Để đạt hiệu quả cao nhất, cần tránh kết hợp sắt với một số thực phẩm và thuốc có thể cản trở hấp thu như:

• Sữa, canxi, trà, cà phê và ngũ cốc nguyên cám, vì chứa phytate và tanin ức chế hấp thu sắt.
• Thuốc kháng sinh nhóm tetracycline, thuốc giảm acid dạ dày, nên uống cách xa viên sắt ít nhất 2 giờ.

Bên cạnh đó, hãy duy trì chế độ ăn giàu sắt tự nhiên như thịt đỏ, gan, trứng, rau xanh đậm, đậu lăng… để hỗ trợ hấp thu tốt hơn. Việc kết hợp giữa dinh dưỡng hợp lý và uống sắt đúng thời điểm không chỉ giúp cải thiện tình trạng thiếu máu nhanh chóng mà còn bảo vệ hệ tiêu hóa, mang lại hiệu quả bền vững cho sức khỏe.

Lưu ý khi uống sắt 

Để đảm bảo cơ thể hấp thu sắt tối đa và tránh gặp phải các tác dụng phụ không mong muốn, bạn cần tuân thủ một số nguyên tắc quan trọng trong quá trình sử dụng. Những lưu ý khi uống sắt mà chuyên gia khuyến nghị bao gồm:

• Không uống sắt cùng canxi: Hai khoáng chất này cạnh tranh hấp thu tại ruột non, khiến hiệu quả bổ sung sắt giảm. Hãy uống cách nhau ít nhất 2 giờ để đảm bảo cơ thể hấp thu tốt nhất.
• Kết hợp với vitamin C: Dùng sắt cùng nước cam, nước chanh hoặc trái cây giàu vitamin C giúp tăng khả năng hấp thu lên gấp đôi so với khi dùng đơn lẻ.
• Tránh dùng chung với trà, cà phê và nước ngọt có gas: Các đồ uống này chứa tannin, caffeine và phosphat, những chất có thể tạo phức với sắt, làm giảm đáng kể khả năng hấp thu.
• Không uống cùng thuốc kháng sinh hoặc thuốc dạ dày: Sắt có thể tương tác với tetracycline, ciprofloxacin hoặc thuốc giảm acid, làm giảm tác dụng của cả hai. Cần uống cách nhau ít nhất 2 giờ.
• Uống khi bụng đói là tốt nhất: Thời điểm lý tưởng là trước bữa ăn 1 giờ hoặc sau bữa ăn 2 giờ, dùng với một ly nước đầy để giảm kích ứng dạ dày.
• Chọn dạng phù hợp với từng đối tượng: Trẻ em và người cao tuổi nên dùng dạng siro hoặc giọt uống, giúp dễ hấp thu và giảm nguy cơ nghẹn.
• Kết hợp chế độ ăn giàu sắt tự nhiên: Bổ sung các thực phẩm như thịt bò, gan, hàu, cá, rau xanh đậm, đậu lăng, kết hợp với rau củ quả giàu vitamin C để hỗ trợ hấp thu và duy trì nồng độ sắt ổn định.

Những câu hỏi thường gặp về uống sắt 

Uống sắt bao lâu thì thấy hiệu quả?

Thông thường, sau khoảng 2 – 4 tuần bổ sung sắt đều đặn, cơ thể sẽ bắt đầu cải thiện các triệu chứng thiếu máu như mệt mỏi, chóng mặt hay da xanh xao. Tuy nhiên, để khôi phục hoàn toàn lượng sắt dự trữ trong cơ thể, người bệnh cần duy trì uống từ 2 – 3 tháng theo hướng dẫn của bác sĩ. Hiệu quả còn phụ thuộc vào mức độ thiếu hụt, chế độ ăn uống và khả năng hấp thu của từng người.

Uống sắt có gây táo bón không?

Viên sắt có thể gây táo bón nhẹ, buồn nôn hoặc khó tiêu ở một số người, đặc biệt khi dùng lúc bụng rỗng. Để giảm tình trạng này, nên uống nhiều nước, bổ sung rau xanh và trái cây tươi, hoặc chia nhỏ liều uống trong ngày. Nếu các triệu chứng kéo dài, có thể đổi sang dạng sắt hữu cơ hoặc sắt nước, giúp hấp thu dễ hơn và ít gây kích ứng đường tiêu hóa.

Ngưng uống sắt bao lâu thì cần uống lại?

Sau khi kết thúc một đợt bổ sung sắt, người dùng chỉ nên uống lại khi có dấu hiệu thiếu máu hoặc kết quả xét nghiệm ferritin thấp. Thông thường, khoảng 6 – 12 tháng sau lần điều trị đầu tiên, bác sĩ sẽ đánh giá lại nồng độ sắt và quyết định có cần uống tiếp hay không. Việc tự ý bổ sung sắt khi không thiếu có thể dẫn đến ứ sắt, gây hại cho gan và tim mạch, vì vậy nên tái khám định kỳ để theo dõi chính xác nhu cầu của cơ thể.

Bài viết trên đây, Vivita.vn đã giúp người dùng giải đáp thắc mắc uống sắt bao lâu thì ngưng và chia sẻ cách uống đúng. Nếu còn điều gì băn khoăn, quý khách hàng hãy nhanh tay liên hệ hotline 0888 533 350 của Vivita để được đội ngũ dược sĩ tư vấn thêm nhé!