Chăm sóc người bệnh tăng huyết áp 

Chủ đề: Chăm sóc người bệnh tăng huyết áp 

Chăm sóc người bệnh tăng huyết áp không phải ngày một ngày hai mà cần có kế hoạch cụ thể, rõ ràng. Bởi huyết áp cao là một căn bệnh mãn tính nguy hiểm, có thể cướp đi sinh mạng của người bệnh một cách đột ngột do biến chứng tai biến, đột quỵ… Nắm được nguyên nhân cao huyết áp và các yếu tố nguy cơ, bạn sẽ hạn chế được những cơn tăng xông bất ngờ và biết cách xử trí khẩn cấp.

Để xác định một người bị cao huyết áp, chỉ số được đề xuất là trên 120/ 80 mmHg. Vì thế ngoài đo huyết áp thường xuyên để theo dõi sức khỏe, bạn cũng nên thiết lập kế hoạch “sống chung với lũ”, biết cần ăn gì và kiêng gì… Sau đây là thông tin chi tiết:

QC

Kế hoạch chăm sóc người bị bệnh cao huyết áp

Chăm sóc người bệnh tăng huyết áp là một việc phức tạp, đòi hỏi sự cẩn thận và nguyên tắc ở cả người bệnh và người hỗ trợ. Nếu chính bạn hoặc gia đình có người mắc bệnh cao huyết áp, hãy bắt đầu lập kế hoạch với 5 bước gợi ý dưới đây:

Xác định tình trạng bệnh

Thường xuyên đo chỉ số huyết áp và quan sát người bệnh trong ngày là cách hiệu quả để nắm được tình trạng bệnh hiện tại, và nhận diện các triệu chứng tăng huyết áp đột ngột. Cụ thể nhóm dấu hiệu gồm:

• Đau đầu liên tục dữ dội, chóng mặt, hoa mắt, ù tai đặc biệt là khi thay đổi tư thế đột ngột.
• Mệt mỏi, suy nhược cơ thể, giảm thị lực, tầm nhìn kém, nôn, buồn nôn, khó thở, thở gấp, tức ngực.
• Đặc biệt, bệnh tình sẽ có biểu hiện trầm trọng hơn nếu thấy đi tiểu ra máu…

Ngoài tự quan sát, người chăm sóc cũng nên hỏi bệnh nhân các câu hỏi sau: Mắt có thấy mờ đi không? Có nhức đầu, buồn nôn không? Có đang dùng thuốc gì không? Nước tiểu như thế nào?…

Giáo dục tư tưởng, tình trạng sức khỏe cho người bệnh

Chăm sóc người bệnh tăng huyết áp muốn hiệu quả phải có sự kết hợp từ hai phía. Và chính bản thân bệnh nhân cũng phải hiểu rõ tình trạng bệnh của mình, cách xử lý khi tăng huyết áp đột ngột để tự bảo vệ mình và báo ngay cho người chăm sóc khi nhận thấy các triệu chứng.

Vì thế, hãy giải thích cho họ về bệnh cao huyết áp một cách tường tận, đồng thời động viên tinh thần để họ không buồn nản và chịu tuân thủ phác đồ điều trị.

Xây dựng liệu trình chăm sóc điều trị huyết áp cao

Liệu trình chăm sóc cho người cao huyết áp phải có sự tham vấn từ bác sỹ. Bao gồm chế độ dinh dưỡng, vận động, thăm khám định kì cho đến cách nghỉ ngơi, giấc ngủ, tư thế ngồi/ đứng/ nằm…

Về vấn đề này, bạn nên liên hệ bác sỹ chuyên khoa để nhận lời khuyên đầy đủ và chuẩn xác nhất.

THAM KHẢO THÊM Ý KIẾN CỦA CHUYÊN VIÊN TƯ VẤN VỀ QUÁ TRÌNH ĐIỀU TRỊ CAO HUYẾT ÁP

Tiến hành điều trị

Tiêm thuốc hoặc uống thuốc theo chỉ định từ bác sỹ là điều cần thực hiện đúng – đủ trước tiên. Ngoài ra, khi bác sỹ yêu cầu thực hiện các xét nghiệm cơ bản hoặc siêu âm, chụp X quang, đo điện tim… thì bệnh nhân cũng cần phải tuân thủ nghiêm ngặt.

Lập kế hoạch ăn uống

Nguyên nhân tăng huyết áp phần lớn do dinh dưỡng. Vì thế để cải thiện bệnh, ăn uống góp một phần không nhỏ. Nếu bạn muốn chăm sóc người bệnh tăng huyết áp, hãy bắt đầu từ một chế độ dinh dưỡng lành mạnh. 

Chi tiết về thực phẩm nên và không nên tiêu thụ sẽ được làm rõ trong các phần tiếp theo. Hãy tham khảo để biết cách bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình.

Chế độ ăn uống cho người bị cao huyết áp

Có một thực tế không thể phủ nhận, đó là nguyên nhân huyết áp cao hàng đầu ở người hiện đại ngày nay chính là chế độ dinh dưỡng. Và rất nhiều người vì ăn uống thiếu khoa học đã bị tăng huyết áp đột ngột, hoặc khiến bệnh tình càng thêm trầm trọng.

Vì vậy trong phần này, chúng ta sẽ tìm hiểu các món ăn tốt cho người bệnh cao huyết áp. Hãy đưa chúng xen kẽ vào thực đơn chăm sóc người bệnh tăng huyết áp hàng ngày, bạn sẽ duy trì được chỉ số ở mức ổn định.

Các loại rau xanh

Các loại rau xanh như cải bẹ xanh, rau diếp cá, cải bó xôi, cải cầu vồng, cải xoăn, cải bó xôi, cải bắp, cần tây, rau muống, thì là… đều là những món rau dinh dưỡng nên góp mặt trong bữa ăn của người hay lên tăng xông. 

Ngoài chứa nhiều chất xơ, nước, vitamin thì trong những loại rau này còn dồi dào kali, nitrat, canxi… nên rất tốt cho sức khỏe tim mạch và kiểm soát huyết áp ở mức bình ổn. Các nghiên cứu đã cho thấy, trong vòng 24 giờ huyết áp sẽ giảm an toàn nếu bạn tiêu thụ một lượng vừa đủ từ 1-2 loại rau vừa nêu.

Sữa tách béo và sữa chua

Sữa tách béo, sữa chua là những món ăn phù hợp với người cao huyết áp vì chúng giàu canxi và chứa nhiều dưỡng chất thiết yếu. Đặc biệt, sữa chua còn được Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ công bố có thể làm giảm nguy cơ tăng xông ở nữ giới, theo kết quả từ nhiều nghiên cứu liên quan. 

Cụ thể, báo cáo nghiên cứu gần nhất cho thấy, những chị em ăn từ 5 phần sữa chua/ tuần trong vòng 18-30 tháng sẽ giảm 20% nguy cơ tăng huyết áp so với các phụ nữ bình thường.

Cá béo

Cá hồi, cá thu… nên xuất hiện trong chế độ chăm sóc người bệnh tăng huyết áp nhìn từ góc độ dinh dưỡng. Đây là các loại cá béo chứa nhiều protein, omega-3, vitamin D… có tác dụng giảm viêm, giảm cholesterol, giảm nồng độ triglyceride xấu trong máu và hạ huyết áp.

Bạn nên chế biến bằng cách hấp, nấu canh để tận hưởng trọn vẹn hương vị của cá và không làm gia tăng các yếu tố gây hại.

Các loại hạt 

Các loại hạt như hạt dẻ cười, hạt hạnh nhân… là những món cực tốt cho phụ nữ mang thai và cả điều hòa huyết áp. Vì thế, nếu hỏi bà bầu bị cao huyết áp nên ăn gì, câu trả lời không thể nằm ngoài những loại hạt và các loại đậu thơm ngon vừa nêu.

Bạn nên chọn hạt nguyên bản, chưa tẩm ướp gia vị để ăn. Tránh ăn hạt rang muối vì sẽ khiến huyết áp tăng nhanh.

Dầu oliu

Hàm lượng polyphenol (hợp chất chống viêm) dồi dào trong dầu thực vật chiết xuất từ oliu giúp hạ huyết áp về mức ổn định khi người tăng xông tiêu thụ. Đó là lý do mà trong mọi chế độ dinh dưỡng được thiết lập để chăm sóc người bệnh tăng huyết áp, dầu oliu luôn xuất hiện trong danh sách khuyên dùng.

Chocolate đen

Sử dụng khoảng 100gr chocolate đen mỗi ngày có thể dự phòng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, theo kết quả nghiên cứu năm 2015. Kết quả của 15 thử nghiệm khác cũng cho thấy tác dụng của chocolate đen với người bị tăng huyết áp. Bởi trong thực phẩm này chứa nhiều cacao, có tác dụng giảm huyết áp an toàn.

Các món mà người cao huyết áp nên kiêng

Bệnh cao huyết áp không nên ăn gì cũng là thông tin quan trọng bạn cần phải biết, trước khi lập kế hoạch chăm sóc người bệnh tăng huyết áp. Bởi như đã phân tích ở các phần trên, nguyên nhân hàng đầu dẫn đến những cơn tăng xông đột ngột đôi khi đến từ những bữa ăn thiếu lành mạnh. 

Vậy khi bị cao huyết áp, người bệnh nên tránh tiêu thụ những món ăn nào? Câu trả lời sẽ có ngay sau đây:

Đường

Không chỉ người tiểu đường mới kiêng ăn đường, mà ngay cả người bị huyết áp cao cũng không nên dung nạp. Bởi đường là căn nguyên của béo phì, còn béo phì lại gây căng thẳng các dây thần kinh giao cảm và khiến cơ thể tiết nhiều hormone noradrenaline, adrenaline… dẫn đến chỉ số huyết áp tăng bất thường. Vì thế, các món ăn ngọt như kẹo, bánh, mứt… cần loại khỏi thực đơn của người bệnh.

Rượu

Rất nhiều trường hợp cấp cứu tăng huyết áp có nguyên nhân từ lạm dụng rượu. Cần phải nhấn mạnh rằng, rượu là “kẻ thù” của người bệnh cao huyết áp. Nếu muốn duy trì chỉ số ổn định, cách tốt nhất là kiêng dùng rượu có nồng độ cồn cao. Riêng rượu vang đỏ, bạn có thể sử dụng chỉ một ít vào thời điểm thích hợp, với một lượng vừa đủ và nên có sự tham vấn của bác sỹ.

Bỏ rượu ra khỏi chế độ ăn uống là giải pháp chăm sóc người bệnh tăng huyết áp hữu hiệu, kết hợp làm giảm nguy cơ béo phì, ung thư, suy tim, đột quỵ…

Muối

Nếu hỏi cao huyết áp kiêng ăn gì? Đáp án đầu tiên chính là muối, bởi trong muối có chứa natri gây tăng huyết áp nhanh. Cụ thể, muối khiến màng tế bào tăng tính thấm nên làm cho lượng nước tăng trong thành tế bào, thành mạch; từ đó gây co mạch và sức cản ngoại vi, khiến sức khỏe tim mạch bị ảnh hưởng và dễ lên tăng xông.

Trên thực tế, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc giảm lượng tiêu thụ muối vào dưới mức 4,4 gram/ ngày sẽ giúp huyết áp tâm trương và tâm thu giảm.

Trà Đặc

Nước trà bình thường rất tốt cho cơ thể nhưng nếu trà pha quá đặc hoặc uống quá nhiều sẽ khiến đại não hưng phấn, tim đập loạn nhịp, gây mất ngủ, lo lắng bất an… Chính vì vậy, trong chế độ chăm sóc người bệnh tăng huyết áp không nên xuất hiện trà đặc. Thay vào đó, bạn có thể dùng trà xanh vì trà xanh chứa nhiều chất chống oxy hóa, có thể làm giảm cholesterol, ngăn ngừa xơ vữa động mạch ở người bệnh.

Cafe

Cùng với nước tăng lực, trà đặc – cafe cũng là thức uống cần phải hạn chế ở người cao huyết áp. Vì trong cafe chứa nhiều caffeine khiến tim đập nhanh, làm huyết áp tăng cao đột ngột. 

Các thử nghiệm khác cũng cho thấy, chỉ số huyết áp tâm trương và tâm thu sẽ bị tăng sau 3 giờ uống 2 tách cafe đậm. Vậy để đảm bảo sức khỏe, tốt nhất nên hạn chế sử dụng cafe.

Thuốc Lá

Nicotin trong thuốc lá có thể kích thích cơ thể sản sinh adrenaline, khiến tim đập nhanh gây tăng huyết áp. Do đó, chỉ số đo huyết áp trung bình ở người thường xuyên hút thuốc luôn cao hơn bình thường. Nguy hiểm hơn cả, hút thuốc lá còn khiến huyết áp dao động tăng bất thường, là mối lo ngại lớn hơn cả các bệnh lý tim mạch.

Người nghiện thuốc nên cai dần vì nếu không ngừng hút, chỉ số huyết áp không bao giờ hạ trở lại mức an toàn, nhất là ở những người đã có tiền sử cao huyết áp.

Như vậy, chúng ta vừa tìm hiểu tất tần tật các thông tin liên quan đến chăm sóc người bệnh tăng huyết áp. Hy vọng bạn đã có thêm kiến thức trong điều trị, ngăn ngừa biến chứng và sống chung “hòa bình” với bệnh. Mọi thắc mắc, vui lòng để lại bình luận bên dưới, chúng tôi sẽ tiếp tục giải đáp trong các bài viết mới nhất. Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào hãy gọi ngay vào số HOTLINE: 1900 2061 hoặc truy cập vào Website: Vivita.vn để được chúng tôi tận tình tư vấn.